Dit document beschrijft een vocabularium, in dit geval OSLO LDES. Een vocabularium is een verzameling van herbruikbare termen, namelijk klassen en eigenschappen, waarvan hun betekenis is vastgelegd door middel van een label en definitie. Voor termen gedefinieerd in dit domein zijn er nog bijkomende formele afspraken beschikbaar. Voor externe termen worden de formele afspraken overgenomen van de externe bron.

Samenvatting

Het vocabularium ‘OSLO LDES’ is aanvullende op het applicatieprofiel 'OSLO LDES' dat gebaseerd op de Europese Linked Data Event Stream specificatie en richt zicht op het interoperabel ontsluiten van data en de bijbehorende contextuele informatie. De LDES-specificatie laat toe een collectie van onveranderlijke objecten te beschrijven. Daarbij is het de bedoeling dat een afnemer elk item in de stroom kan repliceren om zo gesynchroniseerd te blijven met de bron als items worden toegevoegd. De beschrijving van de items in de event stream gebruikt de TREE specificatie die op zijn beurt compatibel is met onder andere specificaties als Solid, Activity Streams, DCAT-AP, LDP en Shape Trees. De LDES-specificatie laat tevens toe om via “retention policies” te beschrijven hoe ver in het verleden deze data bewaard blijven. Verder laat het applicatieprofiel ook toe om afgeleide datasets te beschrijven. Denk hierbij aan snapshots of versie-materialisaties en bijbehorende event streams.

Status van dit document

Deze sectie beschrijft de status van dit document op het moment van publicatie. Het kan zijn dat er ondertussen al nieuwere versies zijn uitgebracht.


Een lijst van de recentste vocabularia is terug te vinden op http://data.vlaanderen.be/ns


Dit document is een officiële specificatie van een vocabularium en biedt een gedeeld begrippenkader voor bepaalde concepten. Deze specificatie dient om de definitie, gebruik, domein en bereik van de RDF termen binnen dit domein te verduidelijken. De termen gedefinieerd in dit vocabularium zijn persistent en zullen bijgevolg nooit verdwijnen, noch zullen de definities veranderen behalve dan om een bestaande definitie verder te verduidelijken. Termen kunnen echter wel als verouderd worden bestempeld en vervangen worden in nieuwere versies van deze specificatie.

1. Licentie

Deze specificatie van Digitaal Vlaanderen is gepubliceerd onder de "Modellicentie Gratis Hergebruik - v1.0".

2. Conformiteit

Een uitwisseling van gegevens, op welke manier deze uitwisseling ook gebeurt, is conform aan dit vocabularium wanneer het de terminologie (klassen en eigenschappen) gebruikt op een manier die consistent is met de semantiek zoals opgesteld in de nieuwste versie van de specificatie (domein, bereik, definitie en gebruik) en het geen terminologie gebruikt uit andere vocabularia als alternatief voor de voorgestelde terminologie opgenomen in dit vocabularium.

3. Overzicht

Deze sectie somt alle klassen en eigenschappen van het vocabularium op.


Klassen

| Afgeleidecollectie | Collectielid | Dataserviceldes | Eventstreamview | Onveranderlijkobject | Rootnode | Snapshot | Veranderlijkobject | Versieeventstream | Versiematerialisatie |

Eigenschappen

| eventstreamView | lid | retentiebeleid | rootNode | snapshotTot | snapshotVan | versieMaterialisatieTot | versieMaterialisatieVan |

4. Klassen

Deze sectie geeft een formele definitie aan elke klasse.

Klasse AfgeleideCollectie

Type Klasse
URI https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#AfgeleideCollectie
Specialisatie van
  • https://w3id.org/tree#Collection
Definitie Een collectie die afgeleid is van een andere collectie.

Klasse CollectieLid

Type Klasse
URI https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#CollectieLid
Definitie Een object dat deel uitmaakt van een collectie.

Gebruik

 Kan verder gespecialiseerd worden in functie van het soort collectie, bijvoorbeeld als de collectie een event stream is zijn de collectieleden onveranderlijke objecten.

Klasse DataServiceLDES

Type Klasse
URI https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#DataServiceLDES
Specialisatie van
  • http://www.w3.org/ns/dcat#DataService
Definitie Een verzameling van operaties die ofwel toegang bieden tot één of meer Linked Data Event Streams.

Gebruik

 Het protocol is hier per default dat van de Linked Data Event Stream.

Klasse EventstreamView

Type Klasse
URI https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#EventstreamView
Definitie De event stream view connecteert de collectie met de rootnode zodanig dat alle leden van de collectie gevonden kunnen worden.

Klasse OnveranderlijkObject

Type Klasse
URI https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#OnveranderlijkObject
Specialisatie van
  • https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#CollectieLid
Definitie Een onveranderlijkObject is het basiselement van een Linked Data Event Stream.

Gebruik

 Een onveranderlijk object is het basiselement van een eventstream.

Klasse RootNode

Type Klasse
URI https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#RootNode
Definitie Een RootNode is een beginpagina, die zelf al leden kan bevatten, via wiens gelinkte pagina's alle leden kunnen gevonden worden.

Gebruik

 Naar de rootnode wordt verwezen vanuit de eventstream bij voorkeur via een eventstream-view.

Klasse Snapshot

Type Klasse
URI https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#Snapshot
Specialisatie van
  • https://w3id.org/ldes#EventStream
  • https://www.w3.org/ns/dcat#Dataset
Definitie Een event stream van versies waarbij enkel laatste versie behouden blijft t.o.v. een opgegeven datum.

Klasse VeranderlijkObject

Type Klasse
URI https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#VeranderlijkObject
Specialisatie van
  • https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#CollectieLid
Definitie Een veranderlijk object is een object wiens status nog kan veranderen nadat het werd gecreëerd.

Gebruik

 Een veranderlijk object wordt gebruikt als basiselement van een dataset.

Klasse VersieEventStream

Type Klasse
URI https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#VersieEventStream
Specialisatie van
  • https://w3id.org/ldes#EventStream
Definitie Een event stream waarvan de leden versies zijn.

Klasse VersieMaterialisatie

Type Klasse
URI https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#VersieMaterialisatie
Specialisatie van
  • https://w3id.org/tree#Collection
  • https://www.w3.org/ns/dcat#Dataset
Definitie Een snapshot waarbij de versie-identificatoren zijn vervangen door object-identificatoren.

Gebruik

 Om deze reden (zie definitie) zijn de collectieleden veranderlijke - in plaats van onveranderlijke objecten.

5. Eigenschappen

Deze sectie geeft een formele definitie aan elke eigenschap.

Eigenschap eventstreamView

Type Eigenschap
URI https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#eventstreamView
Domein https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#RootNode
Bereik https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#EventstreamView
Definitie De event stream view connecteert de collectie met de rootnode zodanig dat alle leden van de collectie gevonden kunnen worden.

Eigenschap lid

Type Eigenschap
URI https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#^lid
Domein https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#VersieMaterialisatie
Bereik https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#VeranderlijkObject
Definitie Een lid maakt deel uit van de collectie.

Eigenschap retentiebeleid

Type Eigenschap
URI https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#retentiebeleid
Domein https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#EventstreamView
Bereik https://w3id.org/ldes#RetentionPolicy
Definitie Een retentiebeleid is een beleid volgens welke elementen (i.e. data) verwijderd zullen worden.

Eigenschap rootNode

Type Eigenschap
URI https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#rootNode
Domein https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#EventstreamView
Bereik https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#RootNode
Definitie Een rootnode is een beginpagina, die zelf al leden kan bevatten, via wiens gelinkte pagina’s alle leden kunnen gevonden worden.

Eigenschap snapshotTot

Type Eigenschap
URI https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#snapshotTot
Domein https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#Snapshot
Bereik http://www.w3.org/2001/XMLSchema#dateTime
Definitie Het tijdstip waarop de snapshot van de Linked Data Event Stream werd genomen.

Eigenschap snapshotVan

Type Eigenschap
URI https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#snapshotVan
Domein https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#Snapshot
Bereik https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#VersieEventStream
Definitie Verwijst naar de originele Linked Data Event Stream.

Eigenschap versieMaterialisatieTot

Type Eigenschap
URI https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#versieMaterialisatieTot
Domein https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#VersieMaterialisatie
Bereik http://www.w3.org/2001/XMLSchema#dateTime
Definitie Het tijdstip tot wanneer versies werden verwerkt.
Gebruik Het attribuut versieMaterialisatieTot geeft weer tot op welk moment de versies werden geaggregeerd.

Eigenschap versieMaterialisatieVan

Type Eigenschap
URI https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#versiematerialisatieVan
Domein https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#VersieMaterialisatie
Bereik https://data.vlaanderen.be/ns/ldes#Snapshot
Definitie Verwijst naar de originele Linked Data Event Stream.

6. Externe terminologie

Deze sectie geeft een overzicht van terminologie uit andere vocabularia die relevant is voor dit domeinmodel samen met hun Nederlandstalige labels en definities.

lid

URI https://w3id.org/tree#member

shape

URI https://w3id.org/tree#shape
Gebruik Een shape wordt opgelegd aan alle elementen van de LDES. Voorbeelden van zo'n shape zijn SHACL en ShEx. De shape moet cohorent zijn doorheen heel de Linked Data Event Stream.

shape

URI https://w3id.org/tree#shape
Gebruik Een shape wordt opgelegd aan alle elementen van de LDES. Voorbeelden van zo'n shape zijn SHACL en ShEx. De shape moet cohorent zijn doorheen heel de Linked Data Event Stream.

timestampPath

URI https://w3id.org/ldes#timestampPath
Gebruik Een SHACL property path naar de timestamp wanneer het versie-object een element werd van de event stream.

versionOfPath

URI https://w3id.org/ldes#versionOfPath
Gebruik Bijvoorbeeld een SHACL property path naar de niet-geversioneerde identifier van een element.