Dit document beschrijft een applicatieprofiel, in dit geval OSLO Leermiddelen (Applicatieprofiel). Dit applicatieprofiel beantwoordt de vraag over hoe het corresponderende domeinmodel in de praktijk kan toegepast worden. Daarbij worden de beperkingen (kardinaliteit, codelijsten) toegelicht en de overeenkomstige (RDF) termen opgelijst.
Samenvatting
Het applicatieprofiel rond Leermiddelen richt zich op de internationale uitwisseling van leermiddelen in het breed onderwijsveld, gaande van het klassiek onderwijs tot levenslang leren. Leermiddelen kunnen dankzij deze standaard eenvoudig worden uitgewisseld op verschillende niveaus. Het leermiddel kan gelinkt worden aan de leeractiviteit en leeractiviteitspecificatie, alsook aan het doel. Daarnaast is er ook een mogelijkheid om de auteursrechten i.v.m. het Leermiddel neer te schrijven aan de hand van dit model.
De centrale focus van dit model ligt op de klasse 'Leermiddel'. Deze klasse bevat allerlei attributen met betrekking tot de ontwikkeling, publicatie, verdeling, gebruik, ... van een Leermiddel. Dankzij deze attributen kan alle relevante informatie omtrent een Leermiddel opgeslagen worden. Bovendien kunnen Leermiddelen met (gedeeltelijk) dezelfde kenmerken samen worden gebracht in een 'Leermiddelenverzameling'. Het Leermiddel zelf is een subklasse van de klasse 'CreatiefWerk', dewelke informatie bevat omtrent de auteur en bijhorende auteursrechten van eender welke vorm van CreatiefWerk. Een CreatiefWerk kan tevens een 'Licentie' hebben, die de informatie omtrent correct hergebruik omvat. Zoals het applicatieprofiel aangeeft, is dit ook van toepassing voor een Leermiddel. Verder kan er ook een link worden gelegd met de 'Agent', die in dit model de uitgeverij weergeeft die een CreatiefWerk produceert of deelt.
Verder is in dit model ook de link gelegd met de klasse 'Leeractiviteit', uit OSLO-Leercredential, aangezien een Leeractiviteit potentieel gebruik kan maken van een of meerdere Leermiddelen. Ook de link met de klasse 'Leeractiviteitspecificatie', uit OSLO-Leercredential is in dit model gemaakt, aangezien deze potentieel het gebruik van bepaalde Leermiddelen voorschrijft.
Tot slot speelt ook de klasse 'Doel' een belangrijke rol in dit model. Een Leermiddel dient namelijk potentieel een bepaald Doel. Daarnaast dragen ook de Leeractiviteit en Leeractiviteitspecificatie bij aan het behalen van een Doel. Belangrijk is dat het Doel op zich ingevuld kan worden afhankelijk van het type doel, binnen het onderwijsveld of binnen de professionele omgeving, zoals de gebruiker wenst. Het Doel is echter steeds gerelateerd aan een ander Doel, bestaat potentieel ook uit een of meerdere andere Doelen, is bovendien een specialisatie van een of meerdere Doelen en kan ook breder zijn dan bepaalde andere Doelen.
Status van dit document
Dit applicatieprofiel heeft status Ontwerp Standaard en werd uitgegeven op 2025-02-24.
Informatie over het gevolgde proces en de beslissingen om tot deze specificatie te komen zijn beschikbaar in het standaardenregister.
Licentie
Deze specificatie van Digitaal Vlaanderen is gepubliceerd onder de "Modellicentie Gratis Hergebruik - v1.0".
Conformiteit
De conformiteit voor applicatieprofielen is hier te vinden.
Overzicht
In dit document wordt correct gebruik van de volgende entiteiten toegelicht:
|
Agent
|
CreatiefWerk
|
Doel
|
Doelgroep
|
Doeltype
|
FormaatType
|
InteractieType
|
Leeractiviteit
|
Leeractiviteitspecificatie
|
Leermiddel
|
LeermiddelType
|
LeermiddelVerzameling
|
Licentie
|
LicentieType
|
OnderwerpType
|
Onderwijsniveau
|
ResultaatType
|
Taal
|
In dit document worden de volgende datatypes toegelicht:
|
Competentie
|
Doelgroep
|
Kost
|
Periode
|
Referentie
|
Tijdsduur
|
Entiteiten
Agent
- Beschrijving
- Iemand die of iets dat kan handelen of een effect kan teweeg brengen.
- Eigenschappen
- Voor deze entiteit zijn de volgende eigenschappen gedefinieerd: gedeeldDoor .
| Eigenschap | Verwacht Type | Kardinaliteit | Beschrijving | Gebruik | Codelijst |
|---|---|---|---|---|---|
gedeeldDoor
|
CreatiefWerk | 0..* | Deze relatie toont aan dat een CreatiefWerk steeds gedeeld wordt door een Agent. |
CreatiefWerk
- Beschrijving
- Een intellectueel of artistiek resultaat dat voorkomt uit originele inspanning of verbeelding.
- Eigenschappen
- Voor deze entiteit zijn de volgende eigenschappen gedefinieerd: auteursrechtJaar , geproduceerdDoor , heeft , publicatieDatum , versie .
| Eigenschap | Verwacht Type | Kardinaliteit | Beschrijving | Gebruik | Codelijst |
|---|---|---|---|---|---|
auteursrechtJaar
|
DateTime | 0..1 | Het jaar waarin het geclaimde auteursrecht voor het CreatiefWerk voor het eerst werd geclaimd. | ||
geproduceerdDoor
|
Agent | 1..* | Deze relatie toont aan dat een CreatiefWerk steeds geproduceerd wordt door een Agent. | ||
heeft
|
Licentie | 0..* | Deze relatie toont aan dat een CreatiefWerk steeds een bepaalde vorm van een Licentie heeft. | ||
publicatieDatum
|
DateTime | 0..1 | Datum van eerste publicatie of uitzending. | Dit kan bijvoorbeeld de datum zijn waarop een CreatiefWerk werd uitgezonden of een Certification werd uitgegeven. | |
versie
|
LangString | 0..1 | De versie van het CreatiefWerk. |
Doel
- Beschrijving
- Beschrijving van wat een lerende moet weten, kunnen of welke houding deze moet hebben na het voltooien van een leeractiviteit of opleiding.
- Eigenschappen
- Voor deze entiteit zijn de volgende eigenschappen gedefinieerd: beschrijving , bestaatUit , gedefinieerdDoor , gerelateerdAan , isBrederDan , isSpecialisatieVan .
| Eigenschap | Verwacht Type | Kardinaliteit | Beschrijving | Gebruik | Codelijst |
|---|---|---|---|---|---|
beschrijving
|
LangString | 0..1 | Een duidelijke formulering van het Doel. | ||
bestaatUit
|
Doel | 0..* | Deze zelfrelatie toont aan dat een Doel kan bestaan uit geen of meerdere andere Doelen. | ||
gedefinieerdDoor
|
Agent | 1..* | De entiteit die verantwoordelijk is voor het vaststellen van het Doel. | ||
gerelateerdAan
|
Doel | 0..* | Deze zelfrelatie toont aan dat een Doel gerelateerd is aan één of meerdere andere Doelen. | ||
isBrederDan
|
Doel | 0..* | Deze zelfrelatie toont aan dat een Doel potentieel breder is dan een ander Doel. | ||
isSpecialisatieVan
|
Doel | 0..* | Deze zelfrelatie toont aan dat een Doel potentieel een specialisatie is van een ander Doel. |
Doelgroep
- Beschrijving
- Deze zelfrelatie toont aan dat een Doel kan bestaan uit geen of meerdere andere Doelen.
- Eigenschappen
- Voor deze entiteit zijn geen eigenschappen gedefinieerd.
Doeltype
- Beschrijving
- De categorie waartoe het element behoort binnen een specifiek kader.
- Eigenschappen
- Voor deze entiteit zijn geen eigenschappen gedefinieerd.
FormaatType
- Beschrijving
- De fysieke of digitale structuur waarin een Leermiddel wordt gepresenteerd.
- Eigenschappen
- Voor deze entiteit zijn geen eigenschappen gedefinieerd.
InteractieType
- Beschrijving
- De aard van de wederzijdse actie of communicatie tussen gebruiker en systeem.
- Eigenschappen
- Voor deze entiteit zijn geen eigenschappen gedefinieerd.
Leeractiviteit
- Beschrijving
- Elk proces dat leidt tot het verwerven van kennis,vaardigheden of verantwoordelijkheid en zelfstandigheid.
- Gebruik
- Deze entitieit bevat de datapunten die te maken hebben met de deelname van een student aan een welbepaalde Leeropportuniteit.
- Subklasse van
- Leerclaim
- Eigenschappen
- Voor deze entiteit zijn de volgende eigenschappen gedefinieerd: draagtBijAanHetBehalenVan , heeft deel , is deel van , maaktGebruikVan , specificatie , workload .
| Eigenschap | Verwacht Type | Kardinaliteit | Beschrijving | Gebruik | Codelijst |
|---|---|---|---|---|---|
draagtBijAanHetBehalenVan
|
Doel | 0..* | Een Leeractiviteit draagt bij aan het behalen van een Doel. | ||
heeft deel
|
Leeractiviteit | 0..* | Kleinere activiteitseenheden, die bij combinatie deze activiteit vormen. | ||
is deel van
|
Leeractiviteit | 0..* | Een leeractiviteit waar deze leeractiviteit onderdeel van uitmaakt. | ||
maaktGebruikVan
|
Leermiddel | 0..* | Een Leeractiviteit maakt gebruik van een Leermiddel. | ||
specificatie
|
Leeractiviteitspecificatie | 0..1 | De specificatie van deze leeractiviteit. | ||
workload
|
Tijdsduur | 0..1 | De feitelijke werklast in aantal uren dat de leerder aan de activiteit heeft besteed. Dit omvat het aantal uren in de klas, in groepsverband, in practica, alsook het aantal uren dat de leerder aan zelfstudie heeft besteed. |
Leeractiviteitspecificatie
- Beschrijving
- De specificatie van een proces dat leidt tot het verwerven van kennis,vaardigheden of verantwoordelijkheid en autonomie.
- Gebruik
- Het opleidingsaanbod geformaliseerd volgens een bepaalde specificatie,zoals de ECTS. Zowel een opleidingsonderdeel als een programma kunnen op deze manier gespecifieerd worden.
- Subklasse van
- Leerspecificatie
- Eigenschappen
- Voor deze entiteit zijn de volgende eigenschappen gedefinieerd: contacturen , draagtBijAanHetBehalenVan , generalisatie van , heeft deel , is deel van , schrijftVoor , specialisatie van , type .
| Eigenschap | Verwacht Type | Kardinaliteit | Beschrijving | Gebruik | Codelijst |
|---|---|---|---|---|---|
contacturen
|
String | 0..* | De contacturen. | ||
draagtBijAanHetBehalenVan
|
Doel | 0..* | Een Leeractiviteitspecificatie draagt bij aan het behalen van een Doel. | ||
generalisatie van
|
Leeractiviteitspecificatie | 0..* | Een activiteitspecificatie (bijvoorbeeld een standaard) waarvan deze specificatie een generalisatie is. | ||
heeft deel
|
Leeractiviteitspecificatie | 0..* | Een specificatie van leeractiviteit kan worden samengesteld uit kleinere leeractiviteitspecificaties, die bij combinatie deze specificatie van deze leeractiviteit verzinnen. | ||
is deel van
|
Leeractiviteitspecificatie | 0..* | Een leeractiviteitsspecificatie, waar deze leeractiviteitsspecificatie onderdeel van uitmaakt. | ||
schrijftVoor
|
Leermiddel | 0..* | Een Leeractiviteitspecificatie schrijft een bepaald Leermiddel voor. | ||
specialisatie van
|
Leeractiviteitspecificatie | 0..* | Een activiteitspecificatie (bijvoorbeeld een standaard) waarvan deze specificatie een specialisatie is. | ||
type
|
Leeractiviteittype | 0..* | Het type van Leeractiviteitspecificatie. |
Leermiddel
- Beschrijving
- Elk hulpmiddel dat wordt ingezet om het leerproces te ondersteunen, doelen te bereiken en zo kennis, vaardigheden en attitudes bij te brengen.
- Gebruik
- Deze definitie is een specificatie gebaseerd op de definitie van de kwaliteitsalliantie, i.e.: Het overkoepelende begrip voor zowel papieren als digitale producten, al dan niet in combinatie, ongeacht wie ze ontwikkelt: leraren, niet-commerciële en commerciële aanbieders.
- Subklasse van
- CreatiefWerk
- Eigenschappen
- Voor deze entiteit zijn de volgende eigenschappen gedefinieerd: behoortTot , benodigdMateriaal , beschrijving , dient , instructie , naam , omvat , resultaatType , sleutelwoord , vereiste .
| Eigenschap | Verwacht Type | Kardinaliteit | Beschrijving | Gebruik | Codelijst |
|---|---|---|---|---|---|
behoortTot
|
LeermiddelVerzameling | 0..* | Deze relatie toont aan dat een Leermiddel kan behoren tot een groter geheel van Leermiddelen in een LeermiddelVerzameling. | ||
benodigdMateriaal
|
LangString | 0..* | Een overzicht van de fysieke of digitale elementen die nodig zijn om een Leermiddel uit te kunnen voeren of te gebruiken. | ||
beschrijving
|
LangString | 1 | Een korte tekst die de inhoud of het doel van een Leermiddel verklaart. | ||
dient
|
Doel | 0..* | Deze relatie toont aan dat (het gebruik van) een Leermiddel een Doel dient. | ||
instructie
|
LangString | 0..1 | Een reeks aanwijzingen die nodig zijn om een Leermiddel correct uit te voeren of te gebruiken. | Dit kan bijvoorbeeld ook een URL zijn die verwijst naar een bepaalde handleiding | |
naam
|
LangString | 1 | De aanduiding of titel waarmee een Leermiddel wordt geïdentificeerd. | ||
omvat
|
Leermiddel | 0..* | Deze zelfrelatie toont dat een Leermiddel geen of meer dan één ander Leermiddel omvat. | ||
resultaatType
|
ResultaatType | 0..* | De algemene categorie of classificatie waarin een resultaat van het doorlopen van een Leermiddel kan worden ingedeeld. | ||
sleutelwoord
|
LangString | 0..* | Een kernbegrip dat wordt gebruikt om de inhoud van een Leermiddel te beschrijven. | ||
vereiste
|
LangString | 0..* | Een voorwaarde die moet worden vervuld om toegang of gebruik mogelijk te maken, zonder gewag te maken van een vergoeding. |
LeermiddelType
- Beschrijving
- De algemene categorie of classificatie waartoe een Leermiddel behoort.
- Eigenschappen
- Voor deze entiteit zijn geen eigenschappen gedefinieerd.
LeermiddelVerzameling
- Beschrijving
- Collectie van Leermiddelen met dezelfde kenmerken.
- Subklasse van
- Leermiddel
- Eigenschappen
- Voor deze entiteit zijn geen eigenschappen gedefinieerd.
Licentie
- Beschrijving
- Een formele toestemming of recht om iets te gebruiken, te reproduceren, of te verspreiden volgens bepaalde voorwaarden.
- Eigenschappen
- Voor deze entiteit zijn geen eigenschappen gedefinieerd.
LicentieType
- Beschrijving
- Eigenschappen
- Voor deze entiteit zijn geen eigenschappen gedefinieerd.
OnderwerpType
- Beschrijving
- Een gestructureerde lijst van verschillende thema's of vakgebieden die binnen leermiddelen kunnen worden behandeld.
- Eigenschappen
- Voor deze entiteit zijn geen eigenschappen gedefinieerd.
Onderwijsniveau
- Beschrijving
- Het Onderwijsniveau waarvoor een Leermiddel ontwikkeld werd.
- Eigenschappen
- Voor deze entiteit zijn geen eigenschappen gedefinieerd.
ResultaatType
- Beschrijving
- De algemene categorie of classificatie waarin een resultaat van het doorlopen van een Leermiddel kan worden ingedeeld.
- Eigenschappen
- Voor deze entiteit zijn geen eigenschappen gedefinieerd.
Taal
- Beschrijving
- De herkomst of referentie naar de oorsprong van een Leermiddel.?
- Eigenschappen
- Voor deze entiteit zijn geen eigenschappen gedefinieerd.
Datatypes
Competentie
- Beschrijving
- Een specifiek geheel van kennis, vaardigheden en attitudes die door een leerder moet worden beheerst.
- Eigenschappen
- Voor dit datatype zijn geen eigenschappen gedefinieerd.
Doelgroep
- Beschrijving
- Een groep van individuen met gezamenlijke kenmerken, behoeften of interesses, waarop een Leermiddel of Doel is gericht om effectief in te spelen op hun verwachtingen.
- Eigenschappen
- Voor dit datatype zijn geen eigenschappen gedefinieerd.
Kost
- Beschrijving
- Het bedrag aan middelen, vaak uitgedrukt in geld, dat nodig is voor het gebruik van het Leermiddel.
- Eigenschappen
- Voor dit datatype zijn geen eigenschappen gedefinieerd.
Referentie
- Beschrijving
- Een link naar de vindplaats van een bepaald Leermiddel in de vorm van een hyperlink, URL, beschrijving, …
- Eigenschappen
- Voor dit datatype zijn de volgende eigenschappen gedefinieerd: referentie .
| Eigenschap | Verwacht Type | Kardinaliteit | Beschrijving | Gebruik | Codelijst |
|---|---|---|---|---|---|
referentie
|
URI | 0..1 | Een link naar de vindplaats van een bepaald Leermiddel in de vorm van een hyperlink, URL, beschrijving, … |
Tijdsduur
- Beschrijving
- Een maat voor de tijd die nodig is om een specifieke taak of activiteit te voltooien, doorgaans uitgedrukt in eenheden zoals seconden, minuten of uren.
- Eigenschappen
- Voor dit datatype zijn geen eigenschappen gedefinieerd.
JSON-LD context
(niet normatief)Een herbruikbare JSON-LD context definitie voor dit applicatieprofiel is terug te vinden op: /doc/applicatieprofiel/leermiddelen/ontwerpstandaard/2025-03-21/context/leermiddelen-ap.jsonld
SHACL template
(niet normatief)Een herbruikbare SHACL template definitie voor dit applicatieprofiel is terug te vinden op: /doc/applicatieprofiel/leermiddelen/ontwerpstandaard/2025-03-21/shacl/leermiddelen-ap-SHACL.ttl
Gebruikte (externe) terminologie
Deze sectie geeft een overzicht hoe terminologie uit vocabularia is gebruikt in dit applicatieprofiel.
Dit applicatieprofiel steunt op termen uit deze eigen beheerde vocabularia:
Voor termen uit vocabularia buiten de namespace data.vlaanderen.be neemt de vorm aan van een mapping: voor de opgesomde termen in deze sectie is er gekozen om een term identifier (de URI) te gebruiken uit vocabularia die niet onder het beheer van Data.vlaanderen.be vallen.
Deze vorm van hergebruik is het zich akkoord verklaren met de achterliggende definitie, labels en beperkingen geassocieerd met de URI in de context van dit applicatieprofiel. Dat betekent dat men de bovenstaande definities, labels en gebruiksnotas niet in tegenspraak zouden moeten zijn met deze van de URI.
Deze mapping is echter een keuze geldig voor dit applicatieprofiel. Maar het vormt een sterke suggestie om deze mapping ook toe te passen in andere, aansluitende domeinen. Een wijziging aan de mapping is geen semantische wijziging van het appplicatieprofiel, echter het heeft mogelijks een grote implementatieimpact. Met onderstaande mapping is de impact is duidelijk en eenduidig te beschrijven.
Merk op, dat de nood om een mapping wijziging door te voeren ook dikwijls ook semantische aanpassingen met zich mee brengt. Daarom is het aangewezen om wijzingen in het normale veranderingsbeheer van de standaard op te nemen.
| term | URI |
|---|---|
| Agent |
http://purl.org/dc/terms/Agent
|
| CreatiefWerk |
https://schema.org/CreativeWork
|
| Doelgroep |
http://www.w3.org/2004/02/skos/core#Concept
|
| Leeractiviteit |
http://data.europa.eu/snb/model/elm/LearningActivity
|
| Leeractiviteit.heeft deel |
http://data.europa.eu/snb/model/elm/hasPart
|
| Leeractiviteit.is deel van |
http://data.europa.eu/snb/model/elm/isPartOf
|
| Leeractiviteit.specificatie |
http://data.europa.eu/snb/model/elm/specifiedBy
|
| Leeractiviteit.workload |
http://data.europa.eu/snb/model/elm/workload
|
| Leeractiviteitspecificatie |
http://data.europa.eu/snb/model/elm/LearningActivitySpecification
|
| Leeractiviteitspecificatie.contacturen |
http://data.europa.eu/snb/model/elm/contactHour
|
| Leeractiviteitspecificatie.generalisatie van |
http://data.europa.eu/snb/model/elm/generalisationOf
|
| Leeractiviteitspecificatie.heeft deel |
http://data.europa.eu/snb/model/elm/hasPart
|
| Leeractiviteitspecificatie.is deel van |
http://data.europa.eu/snb/model/elm/isPartOf
|
| Leeractiviteitspecificatie.specialisatie van |
http://data.europa.eu/snb/model/elm/specialisationOf
|
| Leeractiviteitspecificatie.type |
http://purl.org/dc/terms/type
|
| Taal |
http://www.w3.org/2004/02/skos/core#Concept
|
| Periode |
http://data.europa.eu/m8g/PeriodOfTime
|
| Periode.begin |
http://data.europa.eu/m8g/startTime
|
| Periode.einde |
http://data.europa.eu/m8g/endTime
|
| Tijdsduur |
https://www.w3.org/TR/owl-time/#time:Duration
|